77: kameshvara mukhaloka kalpita sriganeshvara

A brutal fight is on with Bhanda's army. Mother's army is marauding their opponents. Then vishukra did a cunning trick. He created a Jayavighna yantra and established it in the middle of mother's army. This yantra is made of rock and is spread across 2 kosus. It has a corner pointing to each of the eight directions. He established a shoola at each of the corners and set negative powers. They are:

1. Alasa 2. krupana 3. deena 4. nidraa 5. tandraa 6. prameelikaa 7. kleeba 8. nirahankaara

Due to this yantra, mothers army started feeling stressed. They were slipping into slumber. Gradually fear started gripping them. They became disinterested in the war and started thinking of fleeing away. Mother's minister Syaamala and commander Vaarahi sensed this and explained it to her. Mother then looked at paramashiva's face (His face is filled with cosmic bliss and everlasting happiness) . Then Lord Ganesha is born with elephant face, blood red color, big ears and ten hands.


దేవదానవ సంగ్రామం మహా భీకరముగా సాగుతోంది. దేవసైన్యము రాక్షస సమూహాలను చంపిపారేస్తోంది. అది చూసిన విశుక్రుడు శక్తి సైన్యం మధ్య జయవిఘ్నం అనే యంత్రాన్ని ప్రతిష్టించాడు. ఈ యంత్రానికి ఎనిమిది దిక్కులా ఎనిమిది కోణాలు ఉన్నాయి. ప్రతీ కోణం వద్దా ఒక శూలాన్ని పాతాడు. వాటి వద్ద ఎనిమిది చెడ్డ శక్తులను ఆవాహన చేసాడు. అవి

1. అలసా 2. కృపణా 3. దీనా 4. నిద్రా 5. తంద్రా 6. ప్రమీలికా 7. క్లీబ  8. నిరహంకార

ఇది రాతితో చేసిన యంత్రం. రెండు కోసుల విస్తారం ఉంటుంది. దీని వలన అమ్మ సైన్యాలు త్వరగా అలసిపోతాయి. నిద్రావస్థలోకి జారుకుంటాయి. వారిలో పిరికితనం ఆవహిస్తూ ఉంటుంది. యుద్ధం మీద ఆసక్తి ఉండదు. యుద్ధభూమి నుంచి పారిపోదామనిపిస్తుంది. ఇది ఒక తాంత్రిక ప్రయోగం. శక్తి సైన్యంలో వస్తున్నా మార్పును గమనించారు మంత్రిణి శ్యామల, దండనాయకి వారాహి. వెంటనే అమ్మకి విషయం తెలియజేసారు. అమ్మ అప్పుడు పరమాసంతోషంతో మహానందంతో ఉన్న పరమశివుడి (నాన్నగారి) ముఖాన్ని చూసింది. మరుక్షణమే ఏనుగు తల, రక్తావర్ణము, పెద్ద చెవులు, పది చేతులు కలిగిన గజాననుడు ఉధ్బవించాడు. 

76: Vishukra pranaharana varahi viryanandita

Vishukra is born from Bhandasura's right shoulder. He is equally clever as shukracharya (guru of all rakshasas). 'Shukra' donotes the 'tejas', 'ojas' and 'the divine bliss' in our body. Vishukra uses all these to enjoy carnal pleasures. So as long as he is within us, we will never be able to reach mother. Vaarahi - the commander of mother's armies kills Vishukra. Mother became very happy upon hearing this news.

Take a look back. Those who realize that they are missing the unconditional, pure love of Divine Mother start spiritual practice. They start praying. Then Divine mother emerges from chidagni. She will  eliminate all the rakshasas that come in their way to reach Her(Divine mother). So ideally the practitioners are the ones that should be very happy. But as described here, mother is also very happy. It is because Her desire to reach us is hundred times greater than our desire to reach Her. She's just outside the door waiting for us to knock it. But due to ignorance, we don't realize Her eagerness. That's the beauty of our mother.

భండాసురుడు తన మాయ చేత తన కుడి భుజంనుంచి విశుక్రుడు అనే రాక్షసుడిని సృష్టిస్తాడు. వీడు తెలివితేటలలో శుక్రాచార్యుడంతటివాడు. శుక్రుడు మనిషి శరీర తేజస్సు, ఓజస్సు, పరమ ప్రకాశాల ప్రతీక. విశుక్రుడు వీటిని దుర్వినియోగపరుస్తుంటాడు. కేవలం విషయభోగాలలో తమ శుక్రమత్తతను వినియోగపరుస్తుంటాడు. వీడు మనలో ఉన్నంతకాలం మనం పారలౌకిక ప్రయోజనం పొందలేము. ఈ విశుక్రుణ్ణి అమ్మ సేనాని అయిన వారాహి వథిస్తుంది. అది విని అమ్మ చాలా సంతోషిస్తుంది.

అవలోకించండి. అజ్ఞానం వలన అవ్యాజమైన అమ్మ ప్రేమకు దూరమైపోయింది మనము. దేవతాస్ఫూర్తితో మనం మళ్ళి అమ్మను పొందాలని ప్రార్ధించాం. అప్పుడు అమ్మ చిదగ్నికుండం నుండి ఉద్భవించి.  మనలను ఆమె ప్రేమకు దూరం చేసిన రాక్షస బాలాల్ని ఒక్కొక్కటిగా నిర్మూలిస్తోంది. ఆలా చేస్తూ మనకంటే ఎక్కువగా ఆమె సొంతోషిస్తోంది. ఎందుకంటే మనకు అమ్మని చేరాలని ఎంత ఆతృత ఉందొ అంతకు వందరెట్లు ఎక్కువగా అమ్మ మనల్ని చేరాలని ఆత్రుతపడుతోంది. అందుకే ఆ సంతోషం. ఆమె అజ్ఞానం అనే తలుపు ఆవలివైపు నిలబడి ఆతృతగా ఎదురుచూస్తోంది. మనము తలుపు తడితే చాలు, అజ్ఞానం అంతా తొలిగించేస్తుంది. అదే అమ్మ ప్రేమ!

75: Manthrinyambavirachitha vishangavadhadoshitha

Vishanga is described as a man eating giant (ogre). He is brother of Bhandasura. He is born out of Bhandasura's left shoulder. He represents our desire for carnal pleasures. We learnt in 69th name that Manthrini helps us in differentiating truth and illusion. This is key to win over desire for carnal pleasures. All carnal pleasure are momentary (kshanikalu). The bliss of Atman is the only everlasting happiness. So by differentiating between momentary and everlasting happiness, you can triumph over the desire for carnal pleasures.

Concept - Those who with to progress spiritually should exert discretion between momentary pleasures and everlasting happiness. They should say 'not this', 'not this' for carnal pleasure and keep mind steadfast on Atma.

విషంగుడు భండాసురుని తమ్ముడు. భండుడు మాయతో తన ఎడమ భుజం నుండి వీడిని సృష్టిస్తాడు. వీడు మనలోని విషయాసక్తికి నిదర్శనం. మంత్రిణి మాత మనకు సత్ అసత్ ల వ్యత్యాసాన్ని తెలుపుతుంది. అందుకే ఆమె క్షణికాలైన విషయ సుఖాలను జయించుటలో మనకు తోడ్పడుతుంది. నిజమైన సుఖం అంటే ఎప్పటికి మాసిపోనిది. ఎల్లప్పుడూ ఆనందానుభూతి ఇచ్చేది. అది కేవలం ఆత్మసౌందర్యమే. శాశ్వతమైన ఆత్మసౌందర్యానికి క్షణికాలైన విషయభోగాలకి మధ్య వ్యత్యాసాన్ని చూపించేది మంత్రిని శక్తి. 

రహస్యం - ఆధ్యాత్మిక సాధకులు మంత్రిణి మాత శక్తితో నేతి, నేతి అంటూ పనికిరాని భవబంధాలన్నింటినీ వదిలించుకోవాలి. 

71:Jwalimalinikakshiptha vahniprakaramadhyaga

Jwaalamaalini - She is daughter of fire god. The war with Bhandasura is going on. Mother ordered Jwaalamaalini to create a fire wall with an area of 100 yogajas and height of 30 yojanas. Jwaalamaalini did the same. This firewall served as protective cover to mother's armies

Scholars described this as following. Sri chakra is in the middle of a firewall. Mother is on top of this Sri chakra. People who realized the self physically live around us. But mentally they are detached from all illusions. This fire wall is like a wall between truth and illusion for them.

Concept - Nature is the expression of God. It came out the desire of God (attributeless paramatma) to express itself. The whole universe with it's movable and immovable objects is abstracted into Srichakra. If one knows Srichakra then he/she knows paramatma. Hence those who wish to realize the supreme looks to analyze the nature with an intent to find its creator. Minister Shyamala comes in the chariot of geya chakra to help them. The chariot of geya chakra means the faculty of discretion. The power to distinguish between truth and illusion. However, practitioners require lot of wisdom to attempt this kind of discretion. Without such wisdom, they get entrapped in the illusion. Mother's commander Varaahi comes in the chariot of kiri chakra to help them. Chariot of kiri chakra means the power and knowledge to do self-less service. By doing self-less service one will attain the wisdom that can help reach Geya chakra. But doing self-less service is also not so easy. Because the mind is captured with many unfulfilled wants. After finishing one task of self-less service it brings in a bunch of unfulfilled wants and starts craving for it. It is like climbing up the slippery slope. Take one step forward and you slip 5 steps backward. That is when jwalaamaalini comes to help the practitioner with her fire curtains. These fire curtains represent various religious customs. They prescribe foods that should not be eaten. Things that should not be seen. Words that should not be heard. Actions that should not be done. The prime purpose of these religious customs is to protect the practitioner from slipping while he/she is trying to elevate their spiritual progress. 

Few practitioners practice religious customs without doing self-less service. This is not good. It would lead to indecisiveness. Their spiritual progress would become much more difficult.

Self-less service is not a complicated, rule based concept. It is very easy and approachable to everyone. Just add at least one task in your daily routine that does not have any selfish motive. It can be any small help that you can do to others. Just do it wholeheartedly. That would give you immense pleasure and wisdom.

 
జ్వాలామాలిని - ఈమె అగ్ని దేవుని కుమార్తె. భండాసురునితో పోరు భీకరంగా సాగుతున్నది. అప్పుడు అమ్మ జ్వాలామాలినిని  వంద యోజనాల వైశాల్యము ముప్పై యోజనాల ఎత్తు కల అగ్ని జ్వాలను సృష్టించామని ఆజ్ఞాపించింది. జ్వాలామాలిని అలాగే చేసింది. ఈ అగ్గ్ని వలయం అమ్మ సైన్యానికి రక్షణ కవచంలా పనిచేసింది.

శ్రీచక్రం అగ్నివలయంలో ఉంది. అమ్మ ఆ శ్రీచక్రం పైన ఉంది. పండితులు దీనిని ఈ విధంగా వివరించారు. శ్రీచక్రాన్ని ఎరిగిన జ్ఞ్యానులు సంఘంలో ఉంటూనే అజ్ఞానానికి దూరంగా ఉంటారు. భౌతికంగా అందరితో  ఉన్నా మానసికంగా ఇంద్రియ వ్యాపారాలకు భోగలాలసకు నేను నాది అనే భ్రమలకు దూరంగా ఉంటారు. ఈ జ్వాలా వలయం వారి అంతరంగంలో జ్ఞానానికి అజ్ఞానికి మధ్య ఉన్న గోడ వంటిది. 

రహస్యం - పరమాత్మ ప్రకటీకృతం అవుదామని కోరుకున్నప్పుడు ప్రకృతి వచ్చింది. ప్రకటితమయినటువంటి ప్రకృతే పరమాత్మ. ప్రకృతి అంటే చరాచర జగత్తు. అదే శ్రీచక్రం. శ్రీచక్రాన్ని తెలుసుకొన దలిచిన సాధకులు ప్రకృతిని పరీక్షించడం మొదలుపెడతారు. అప్పుడు వారికి సత్ ఏమిటి మాయ ఏమిటి అనే విషయాలు స్ఫురించడానికి మంత్రిని శ్యామల గేయచక్రం మీద వస్తుంది. మంత్రిణి వచ్చిందంటే శ్రీచక్రం తెలిసిపోయినట్లే. అంటే పరమాత్మ దర్శనం జరిగిపోయినట్లే. కానీ ఇది అంత సులువు కాదు. అప్పటికే ఘనీభవించిన జ్ఞాన ఖనిజం మెదడులో ఉన్నవారికే అది సాధ్యం అవుతుంది. జ్ఞానం లేకుండా ప్రకృతిని ఎంత పరిశీలించినా ఉపయోగం ఉండదు.  ఎందుకంటే ప్రకృతి మాయ. క్షణ భంగురం. ఇందువలన సాధకులు సాధనలో పురోగతి సాధించలేక పోతారు. అప్పుడు వారాహి కిరిచక్ర రథంపై వచ్చి సాధకులచే నిష్కామ కర్మ చేయించి వారికి శ్యామలను అందుకునే జ్ఞానం ఇస్తుంది. ఇది కూడా అనుకున్నంత సులువు కాదు. నిష్కామ కర్మ చేయాలంటే మనసును సత్వ గుణంలో నిలబెట్టాలి. కాస్త నిష్కామ కర్మ చేయగానే మనస్సు రజోగుణ తమోగుణాలతో నిండిపోతుంది. బండెడు కోరికలు పుట్టుకొచ్చేస్తాయి. ఇది జారుడు మెట్లపై పయనం వంటిది. అందుకే మడి, ఆచారం వంటివి వచ్చాయి. అదే జ్వాలామాలిని నిర్మించే అగ్ని వలయం. మడి ఆచారం అంటే చూడకోనివి చూడకుండుట. వినకూడనివి వినకుండుట. తినకూడనివి తినకుండుట. చేయకూడనివి చేయకుండుట. మనస్సును చంచలం చేసేవి వాటిని దరిచేరనీయకూడదు. అందుకని సనాతన ధర్మంలో మడి ఆచారం వచ్చాయి. వాటి వలన వచ్చే ఒకే ఒక్క ప్రయోజనం సాధకులని సాధనలో నిలబెట్టుట మాత్రమే. 

కొంతమంది సాధకులు నిష్కామ కర్మ చేయకుండా మడి ఆచారాలను పట్టుకుంటారు. అప్పడు అది చాదస్తముగా పరిణమిస్తుంది. వారిని మరిన్ని కష్టములకు గురిచేస్తుంది. అందుకే ఆధ్యాత్మిక సాధనలో నిష్కామ కర్మ చాలా ముఖ్యం. 

నిష్కామకర్మ అంటే ఎదో గొప్ప సూత్రాలతోనూ, పద్ధతులతోను ఉండే విషయమేమి కాదు. అందరూ చేయదగిన సాధారణమైన విషయమే. మీ దైనందిన జీవితంలో ఎటువంటి స్వలాభము లేకుండా చేసే పనే నిష్కామకర్మ. దానిని శక్తి వంచన లేకుండా చేయాలి. అది ఒక్కటే నియమం. అది ఎంత చిన్న పని అయినా పరవాలేదు. 

70: Kirichakra ratharooda dhandanatha puraskrutha

Kiri means pig. This chariot is in the shape of a pig and is driven by pigs. Vaarahi is the devata of this chariot. She has truncheon in her hand. She is the commander of mother's armies. Her chariot is placed ahead of mother's srichakra.

Geya chakra is not easy to possess nor everybody can easily understand it. One requires steadfast mind and pure intentions to reach this state. Vaarahi's kirichakra will help us reach Geyachakra. Srichkra represents kaivalya. Geyachakra represents gnyaana yoga. Kiri chakra represents karma yoga. Nishkaama karma gives gnyaana. From gnyaana comes moksha.

In bhagavadgita, God taught us gnyaana yoga in third chapter and karma yoga in fourth chapter. If one has to attain gnyaana, he should practice karma yoga (actions without a desire).


కిరి అంటే పంది, వరాహము. ఈ రథము వరాహ రూపంలో ఉంటుంది. వరాహములతో లాగబడుతూ ఉంటుంది. దీనిని అధిష్టించిన దేవత వారాహి. ఈమె చేతిలో దండము ఉంటుంది. అందుకే ఈమె దండనాయికా అని పిలవబడుతుంది. అమ్మకి వారాహి సేనాని. ఈమె రథం అమ్మ రథానికి ముందుగా నడుస్తూఉంటుంది.

గేయచక్రం అందరికి అందదు, అర్ధమూ కాదు. ఆ భూమికలోకి ప్రవేశించాలి అంటే నిర్మలమైన వాక్కు నిశ్చలమైన మనస్సు ఉండాలి. ఈ అర్హతను సంపాదించాలంటే దండనాయిక అయిన వారాహి కిరిచక్రాన్ని ఆశ్రయించాలి. శ్రీచక్రం కైవల్యచక్రం, గేయచక్రం జ్ఞ్యానచక్రం, కిరిచక్రం కర్మ చక్రం. నిష్కామకర్మచే జ్ఞానం, జ్ఞానముచే మోక్షం లభిస్తుంది.

భగవద్గీతలోకూడా మూడవ అధ్యాయంలో జ్ఞ్యానయోగం,  నాలుగవ అధ్యాయంలో కర్మయోగం బోధించ బడింది. కైవల్య సిద్ధికి జ్ఞ్యానం అవసంరం. కానీ ఆ జ్ఞ్యానం కలగాలంటే నిష్కామకకారములు ఆచరించాలి. 

69: Geyachakraratharooda manthrini parisevitha

Mother's cabinet has 16 ministers. They are Sangeetayogini, syaama, syaamala, mantrinaayaka, mantrini, sachivesaani, pradhaanesa, kusapriya, veenaavati, vainiki, mandrini, priyakapriya, neepapriya, kadambavesya, kadambavanavaasini, sadamala. They ride on a chariot built with geyachakras.

Their music elevates the greatness of mother's srichakra. They are symbols of sweet voice and a beautiful mind. Mantrini helps in understanding the difference between truth and illusion. Hence with help of all the mantrini's music we can visualize mother's srichakra. However, one requires pure intention and steadfast mind to reach this state.

The name also explains the significance of music in spiritual world. Mind gets attached easily to good music. If it is blended with lyrics that praise God, it creates magic. It is said that those who enjoy pleasure cannot make progress in self realization. But by listening to this kind of music, one can progress in spiritual path while still enjoying sweet music.

Humble advise: Sri Bammera Potana said, "Chakrahastu prakatinchu chaduvu chaduvu". It means the real education is that which will expresses the paramatma. There are 64 fine arts in total. Music and literature are a couple of them. They are forms of Goddess Saraswathi. If you spend time listening to songs that promote material instincts, you will not progress spiritually. It is a waste of time. There are thousands of melodious songs with literature that elevates your mental status. Try listen to such songs. Here is the link to the beautiful song called Maanasabodha. It is written by Sri Vidya prakaashananda, founder of Sri Shuka brahma ashram, Kalahasthi.

Maanasabodha - Singer - Smt. Vani Jayaram garu - Enjoy the sweet music

గేయచక్రమనే రథం ఎక్కి అమ్మ మంత్రిగణం  కుడివైపు నడుస్తున్నది. అమ్మది శ్రీచక్రం అయితే వీరిది గేయచక్రం. దీనిలో 7 ఆవరణలు ఉంటాయి. అందులో 16 మంది మంత్రిణులు ఉంటారు. సంగీతయోగిని, శ్యామా, శ్యామల, మంత్రినాయక, మంత్రిణి, సచివేశాని, ప్రధానేశా, కుశప్రియ, వీణావాతి, వైణికి, మంద్రిని, ప్రియకప్రియా, నీపప్రియ, కదమ్బవేశ్యా, కదంబవనవాసిని, సదామలా అనువారు అమ్మ మాంత్రిణులు. వీరందరూ అమ్మ పరిచారికలు. గేయచక్రాలతో నిర్మితమైన రథమెక్కి వీరు అమ్మతోపాటు ప్రయాణిస్తున్నారు.

శ్రీచక్ర శోభను కీర్తించే గేయ చక్రాలు వాక్కు రెమణీయతకు మానస మధురిమకు చిహ్నాలు. శ్రీరాగిణి స్వరాన్ని ముఖరితం చేసే సంగీత చక్రాలు. సత్ అసత్ ల అంతరాన్ని మంత్రిణి మాత స్పష్టపరుస్తుంది. అందువల్ల మంత్రిణుల గేయచక్రాల సహకారంతో అమ్మ శ్రీచక్ర సాక్షాత్కారం సాధ్యమవుతుంది. అయితే ఈ భూమికలోకి ప్రవేశించాలంటే నిర్మలమైన వాక్కు నిశ్చలమైన మనస్సు ఉండాలి. అటువంటి గుణములు కలిగిన వారికే ఇది సాధ్యం అవుతుంది.

ఆధ్యాత్మిక రంగంలో సంగీతానికి ఉన్న ప్రాముఖ్యత ఇక్కడ వ్యక్తం అవుతోంది. మనోహరమైన సంగీతం మనస్సుకు త్వరగా హద్దుకుంటుంది. పలుమార్లు వినాలనిపిస్తుంది. అటువంటి సంగీతానికి బుద్దిని వికసింపచేసే సాహిత్యం తోడైతే అద్భుతం జరుగుతుంది.

యాత్రాస్తి భోగో నచ తత్ర మోక్షహ్ !

యాత్రాపి మోక్షో నచ తత్ర భోగః !!

భోగాలు అనుభవిస్తూ మోక్ష సాధన కుదరదు. కానీ పైన వివరించిన విధంగా రమణీయ సంగీతాన్ని ఆస్వాదిస్తూ మోక్ష సాధన చేయవచ్చు. అదే లలితా సహస్రనామాలలో ఉన్న గొప్పతనం 

మంచిమాట: 'చక్రహస్తు ప్రకటించు చదువు చదువు' అన్నారు పోతనగారు. మనకున్న 64 కళలలో సంగీతం, కవిత్వం కూడా ఉన్నాయి. అవికూడా సరస్వతీ రూపాలే. పరమాత్మ వైభవం తెలిపే కొన్ని లక్షల గీతాలు ఉండగా, ఎందుకూ పనికిరాని పాటలు విని సమయం వృధా చేయడం సబబేనా? మీరే ఒక్కసారి ఆలోచించండి! అవి మనకు వద్దు. 

శ్రీకాళహస్తి లోని శ్రీ శుకబ్రహ్మ ఆశ్రమ స్థాపకుడు, ఎన్నో భగవద్గీత ప్రవచనాలు చేసిన యోగి, మహా జ్ఞాని అయిన శ్రీ విద్యా ప్రకాశనందుని వారిచే రచింపబడిన మానస బోధ అనే కమ్మని పాట ఈ క్రింద లింకులో ఉంది. 

మానసబోధ - గానం: శ్రీమతి వాణి జయరాం గారు - విని తరించండి 

68: Chakraraja radharudha sarvayudha parishkruta

Chakrarajam - This is the name of mother's chariot. It houses all sorts of weaponry in it. It has a mast that is called Anandam (happiness) and it has nine stories. It is 10 yojanas high and 4 yojanas wide. Scholars say that this Chakrarajam is nothing but Sri Chakram.

Sri chakra is a symbol of this whole creation (చరాచర జగత్తు). There are 25 tatwas in this creation. To know more about them, please read the name tatwasana.

చక్ర రాజం - ఇది అమ్మవారి రథం. ఇందులో సర్వాయుధాలు ఉంటాయి. దీనికి ఆనందం అనే గొడుగు ఉంటుంది. 9 ఆవరణలు ఉంటాయి. 10 యోజనాలు ఎత్తు 4 యోజనాలు వెడల్పు ఉంటుంది. విజ్ఞులు దీన్నే శ్రీ చక్రం అని అంటారు. 

జగత్తులోని 25 తత్త్వాలు శ్రీ చక్రలోనే ఉంటాయి. వీటి గురించి తెలుసుకోవాలంటే తత్వాసన అనే నామం చదవండి. 

67-68: Sampatkari Sama.....koti koti bhiravrutha

సంపత్కరీ దేవి అమ్మవారి గజదళానికి అధిపతి. ఆవిడ రణకోలాహలము అనే ఏనుగును అధిరోహించి ఉంటుంది. కోట్ల కొలది ఏనుగులు ఆమెను అనుసరించి ఉంటాయి. 

సుఖ సంపదలతో కూడిన మనోవ్యాపారమే సంపత్కరి. మనస్సు ఏనుగు వలే చాలా బలమైనది. నిత్యం అలజడితో కోలాహలంగా ఉంటుంది. అటువంటి మనస్సు దైవ ధ్యానము సరిగ్గా చేయలేదు. సంపత్కరీ దేవి (అంకుశం పట్టి ఆ ఏనుగుని అదుపు చేసినట్లు) మన మనస్సుని అదుపు చేస్తుంది. సుఖము సంపద శాంతి ఇచ్చే విషయాలపై మనస్సును మళ్లిస్తుంది. సుఖసంపదలతో కూడిన చిత్తవృత్తులు సంపత్కరీ సంజ్ఞగలవి. మనస్సు అనబడే పరమేశ్వరి ఈ చిత్త వృత్తులను అధిరోహించి శబ్దాదివిషయాసమూహములను గజములచే సేవించబడుచున్నది. మనస్సును ముఖ్యప్రాణంలో లాయంచేసి తురీయస్థితిని చెంది ఉండటమే సంపత్కరీవిద్య. 

అశ్వారూఢా  - ఈమె పరమేశ్వరి అంకుశం నుండి పుట్టింది. అపరాజిత అనె గుఱ్ఱం ఎక్కి వాయువేగ మనోవేగాలతో తిరుగుతూ ఉంటుంది. ఆవిడ వెనక అదే వేగంతో పరుగులు తీసే గుఱ్ఱాలు అనేకముంటాయి.

మానవుడి ఇంద్రియాలు అశ్వరూపాలు. అవి గుఱ్ఱాలవలె వేగవంతముగాను, చంచల స్వభావముతోను ఉంటాయి. వాటికి అధిపతి మనస్సు. అంతేకాదు మనస్సు వ్యక్తం అయ్యేది కూడా ఇంద్రియాల ద్వారానే.

యస్తు విజ్ఞానవాన్ భవ త్యయుక్తేన మనసా సదా | 

త స్యేన్ద్రియాణి వశ్యాని సదశ్యా ఇవ సారధౌ || 

మనస్సుని అదుపులో ఉంచుకుని జ్ఞానం కలిగి ప్రవర్తించే వాని ఇంద్రియాలు సారధియొక్క మంచి గుఱ్ఱాలలాగా అతని వశంలో ఉంటాయి

యస్తు విజ్ఞానవాన్ భవ త్యయుక్తేన మనసా సదా | 
త స్యేన్ద్రియాణి వశ్యాని దుష్టాశ్యా ఇవ సారధౌ || 

మనస్సుని విచ్చలవిడిగా వదిలేసి సరైన జ్ఞానం  లేకుండా సంచరించే వాడి ఇంద్రియాలు దోషపూరిత అశ్వాలు సారధి అదుపుతప్పినట్లే వశం తప్పిపోతాయి

రహస్యం - మనస్సును భగవంతువైపు తిప్పాలి అంటే ఇంద్రియాలను భగవదారాధకు వినియోగించాలి. చెవులతో భాగవత కథలు వినాలి. కళ్ళతో భావచ్చిత్రాలు చూడాలి. నైవేద్యము పెట్టిన పదార్థమును భగవదానుగ్రహంగా భావించి భుజించాలి. మెత్తని పుష్పములు, చామరము మొదలైనవి చర్మానికి మంచి అనుభూతిని ఇస్తాయి. వాటితో భగవంతుని సేవ చేయాలి. అశ్వరూఢా దేవి అపరాజిత అనే గుఱ్ఱం ఎక్కడమంటే ఇదే. ఇంద్రియాలు ఈ విధంగా చేస్తే మనస్సు అవి ఆరాధిస్తున్న భగవంతుని గుణములను పట్టుకుంటుంది. అప్పుడు అలజడి తగ్గి శాంతి కలుగుతుంది. సంపత్కరీ దేవి రణకోలాహలముని అధిరోహించడమంటే ఇదే. 

Sampatkaree is the leader of elephant brigade. She rides on top of an elephant called Ranakolaahalam. Her brigade has millions of elephants

Sampatkari represents mental capabilities that cause peace and pleasure. The mind is very strong like an elephant. It is filled with chaos and anxiety. Such a mind cannot focus during meditation. Goddess sampatkari controls the mind (like an elephant controlled with a goad) and brings it back to order and peace. The chittavrittis that consists of pleasures and wealth are the symbols of sampatkari. The mind called Paramesvari ascends these cittavruttis and is being served by them. Sampatkari vidya is the state of the mind which is absorbed into the vital life force in a state of Turiya. 

Ashvarudha - She is born from Divine Mother's goad. She rides on a horse named Aparajita and circles around Mother's chariot with at a speed of wind.

The senses of the human being are like horses. They are swift and unstable. The mind is their master. The mind expresses itself through the senses.

yastu vijnavaan bhava tyayuktena manasa sadaa |

tha syendriyaani vashyaani sadashyaa iva saaradhou ||

One who has control on mind will have control on the senses as well. His senses work like good horses of the stable.

yastu vijnavaan bhava tyayuktena manasa sadaa |

tha syendriyaani vashyaani dhushtashyaa iva saaradhou ||

One who has control no control on mind will lose control on the senses as well. His senses work like bad horses of the stable.

Concept - To turn the mind towards God means to use the senses for worship of God. Listen to stories about God. Enjoy beautiful pictures/portraits of God with eyes. Offered food to God before eating it. Think of it as His grace and blessing. Delicate flowers, chaamaram, etc. give a pleasant feeling to the skin. Use them to serve God. This is what Goddess Ashvarudha riding on Aparajita means. When the senses do these the mind captures the attributes of the God they worship. Then the anxiety subsides and peace is restored. This is how goddess Sampathkari ascends the 'Ranakolahalam'.

60: Kadamba vanavasini

బిందు స్థానమే పాల సముద్రము. పంచ యోనులే కల్ప వృక్షాలు. వాటిలో కదంబ వనము ఉంది. ఆ వనములో రత్న మండపము ఉంది. దానిలో చింతామణి గృహము ఉంది. అందులో పంచబ్రహ్మాసనము మీద అమ్మ కూర్చుని ఉంది. 

Bindu is the milky ocean. Pancha yonis are kalpavrukshas. Kadamba is one of them. There is a ratna mandapa (kind of a corridor) in it. Inside it is Chintamani gruha. Mother sits on the throne made of pancha brahmas inside this Chintamani gruha.

Puranic explanation about kadamba tree 

Kadamba is used to explain gravity

59: Mahapadmatavi samstha

మహాపద్మము అంటే వెయ్యి రేకుల పద్మము. ఈ పద్మమునకు ఎనిమిది దిక్కులా ఎనిమిది రేకులు ఉంటాయి. ఈ ఎనిమిది రేకులకు లోపల ఒక్కొక్క దానిలోనూ 125 చిన్న రేకులు ఉంటాయి. మొత్తం 125 X 8 = 1000 రేకులు. అటువంటి పద్మములు కలిగిన వనములో ఉంటుంది అమ్మ. 

వికసించిన  కమలం బుద్ధి వికాసమునకు చిహ్నం. బాగుగా వికసించిన బుద్ధి కుశలతను పొందుతుంది. బుద్ధి కుశలత కలిగిన యోగి ధ్యానమునందు అమ్మవారి (ఆత్మ) దర్శనము పొందగలడు

ఆజ్ఞాచక్రానికి పైన బ్రహ్మ రంధ్రానికి కొద్దిగా కింద, వెయ్యి దళముల పద్మముంటుంది. దాని రేకులు తెల్లగా ఉంటాయి. దానిలో అమృతం ఉంటుంది. నిదురిస్తున్న కుండలిని పైకి ఎగబాకి ఈ సహస్రదళ పద్మమును కరిచి పట్టుకుంటుంది. అప్పుడు అందులోని అమృతం ధారలుగా క్రిందకు వచ్చి సాధకుడి శరీరంలోని 72000 నాడులను తడుపుతుంది. అదే సచ్చిదానందం. అది అనుభవైక వేద్యం. 

Maha padma means 1000 petalled lotus. It has 8 large petals pointing to all the 8 directions. There are 125 smaller petals inside each of these 8 outer petals. Total 8 X 125 = 1000 petals. Divine mother's abode is inside a garden filled with such lotus flowers.

A full blossomed lotus is a sign of intellectual development. The forest of lotus flowers represent a well developed intellect. Such Yogi, can see divine mother (soul) in meditation. 

There is a 1000 petalled lotus above Agna chakra and slightly below brahma randhra. Its petals are in white color. It has Amrutha. When Kundalini awakens, it rises up and bites this lotus flower. Then the yogi's body is drenched with the showers of amruta dripping from this lotus. Then he/she experiences the bliss of Atma. It cannot be explained in words.

52: Shivakameswarankastha

Anka means lap. In this name we will see that Mother sits on the left lap of Lord Kameshwara. In general, those who seek liberation has to go through many hardships. Those who enjoy life don't get close to liberation. But the below shloka explains that to those who seek Divine Mother, liberation will be a joyful journey. This scene explains the secret behind this.

Yatraapi bhogo na cha tatra mokshah yatraapi moksho na cha tatra bhogah |

Sri sundaree sevana tatparaanaam bhogascha mokshascha karastha eva ||

Shiva and kama are words with opposite nature. One who seeks Siva renounces kama (desire). If one is attached to kama (desire), then he cannot reach Shivam (moksha). But if you seek Divine mother, she diverts all your desires towards Shiva. So every time you satisfy a wish, you will get closer to Shiva. She makes your penance a joyful experience. So every time you do a puja or meditation, you feel contended.

A child asks his parents to buy a toy car. Parents buy and give it to him. That gets the child closer to them. He feels more love and respect for them. He likes listening to them and grows up following their advise. He becomes successful. One day the grown up says, "You suffered many hardships and supported me till now. Now I am successful in life. This success is all yours. I want to take good care of you now. That's why I bought you a car.". Then the parents feel very happy. They bless the child wholeheartedly and give all their provident fund money, house, jewelery etc to him. Whatever we do in relation with our parents, we are always the beneficiaries. It would be exactly same with Divine Mother as well. Asking a wish to Divine mother is like asking for a car toy. Buying a car is like puja, meditation etc. First we need to develop such relationship with Divine mother. This is essence of worship of God.

ఈ నామములో అమ్మవారు మహాకామేశ్వరుని ఎడమ తొడపై కూర్చుని ఉంటుంది. ఈ దర్శనానికి అర్ధం అమ్మను ఆశ్రయించిన వారికి శివ సాధన కమనీయంగాను, కామ వాసన శివాత్మకంగాను ఉంటుందని అర్ధం. 

యాత్రాపి భోగో న చ తత్ర మోక్షహ్ యాత్రాపి మోక్షో న చ తత్ర భోగః | 

శ్రీ సుందరీ సేవన తత్పరాణం భోగశ్చ మోక్షాశ్చ కారస్థ ఏవ || 

అనే శ్లోకానికి మూల రహస్యం ఇక్కడ తెలుస్తోంది. మోక్షము సాధించాలనుకున్న వారు సమస్త సుఖాలు, భోగములు వదిలి వేయాలి. ఐహిక సుఖాలనే పట్టుకున్న వారు మోక్షముపై కాంక్ష వదిలేయాలి. కానీ అమ్మను ఆరాధించే వారికి మాత్రం భోగములు అనుభవిస్తూ మోక్షము ఉంటుంది. ఎందుకంటే ఆవిడ మన కామవాసనలను శివాత్మకం చేసేస్తుంది. అప్పుడు మన కోరికలు తీర్చుకున్న ప్రతి సారి శివుడికి ఇంకా దగ్గర అవుతాము. శివ సాధనను కమనీయం చేస్తుంది. అంటే ఏదైనా పూజ, హోమం, ధ్యానం మొదలైనవి చేసాక ఎన్నో కోరికలు తీరిపోయినటువంటి తృప్తిని ఇస్తుంది. అప్పుడు భోగము మోక్షము రెండు ఎందుకు దక్కవు? 

ఒక చిన్నపిల్లవాడు అమ్మానాన్నలను ఒక కారు బొమ్మ కొనమని అడుగుతాడు. తల్లిదండ్రులు కొని ఇస్తారు. అప్పుడు వాడికి వారిపై ప్రీతి గౌరవం పెరుగుతుంది. వారికి మరింత చేరువవుతాడు. తల్లిదండ్రులు చెప్పిన మాట ఆలకించి పెరిగి పెద్ద అయ్యి ప్రయోజకుడవుతాడు. తల్లిదండ్రులతో "మీరు ఎన్నో కష్టాలు పడి నన్ను ప్రయోజకుడిని చేశారు. ఇదంతా మీ చలవే. ఇక ఈ వయసులో మీకు ఏ కష్టం కలగకుండా నేను చూసుకుంటాను. అందుకే మీకోసం ఒక కారు కొన్నాను అంటాడు". తల్లిదండ్రులు చాలా సంతోషించి పిల్లవాడిని మనస్ఫూర్తిగా ఆశీర్వదించి తమకు ఉన్న ప్రోవిడెంట్ ఫండ్ డబ్బులు, ఇల్లు, నగలు మొదలైనవన్నీ వాడికే ఇచ్చేస్తారు. అమ్మానాన్నలతో అనుబంధం పెట్టుకుని ఏది చేసిన మనకు ఎప్పుడూ మంగళమే జరుగుతుంది. జగన్మాత కూడా అంతే. కారు బొమ్మ అడగడం మనం కోరుకోవడమైతే, కారు కొని ఇవ్వడము మనం చేసే పూజ, ధ్యానం మొదలైనవి. మనం ఆవిడతో సంబంధం పెంచుకోవాలి. అదే భగవదారాధన. 

47-48. Marali Mandhagamana MahaLavanya Sewadhih

The names 47) Marali Mandha Gamana 48) Maha Lavanya Sewadhi have significance in all the three planes i,e physical, meta-physical and etheral. That is why Lalitha Sahasram is called 'Trayeem'.

Interpretation in physical plane: 

The names till now explained the grace and elegance of Divine mother. Just close your eyes and imagine her the way she is described so far. Her crown, her eyes, fragrance from her plait, her chin, smile etc Imagine she is walking towards you gracefully. How is her gait? Isn't it gracious? Is she not the greatest and the most valuable treasure we have?

Meta physical:

One of the popular descriptions of Divine mother is through her creation. The sky, the water bodies, atmosphere, mountains, plains, deltas, all those 84 lakhs species of living beings, the heavenly bodies, stars, comets, black holes etc. All this is Divine mother. And all of this is not stationary. It is slowly changing. Moving graciously. This is 'Marali mandhagamana'. This relates to the concept of entropy in physics. Entropy is defined as a function of change of state. It is an increasing function. The disorder in the state function is slowly increasing.

The name Maha lavanya shevadhi indicates that this nature is a valuable treasure given to us and it has to be preserved. It indicates that it is a dynamic equilibrium that has to be maintained with care. Maintaining this balance is the heart of vedic principles. It also relates to our inward nature. This body and mind are the greatest treasure given to us. Life is a dynamic equilibrium. It should be carefully protected. We should maintain the right balance in all aspects.

Etheral:

For a yogi who is meditating upon atma with a goal of self-realization, the kundalini gradually raises from mooladhara chakra to sahasrara chakra. This movement is explained here.

Shevadhi means a great treasure that has to be well protected.

మరాళీమందగమన మహాలావణ్యశేవధి ఈ నామములకు భౌతికంగానూ, సాంకేతికంగానూ మరియు ఆధ్యాత్మికంగానూ కూడా ఎంతో గొప్ప వివరణ ఉంది. అందుకే లలితా సహస్రమును త్రయీమ్ అని  అంటారు. 

భౌతిక/లౌకిక వర్ణన:

ఇప్పటి వరకు ఉన్న నామాలు అమ్మవారి రూప లావణ్యాన్ని మరియు సౌందర్యాన్ని వివరించాయి. ఒక్కసారి మీ కళ్ళు మూసుకుని, ఆమెను ఇప్పటివరకు చదివిన నామాలలో వర్ణించిన విధంగా ఊహించుకోండి. ఆమె కిరీటం, ఆమె కళ్ళు, కేశములు, వాటి నుండి వచ్చే సువాసన, ఆమె గడ్డం, చిరునవ్వు మొదలైనవి తలచుకుంటూ ఆ ముగ్ధ మనోహర రూపాన్ని భక్తితో ఆస్వాదించండి. రాజహంస లాగ ఆమె మెల్లగా మీ వైపు నడుస్తున్నట్లు ఊహించుకోండి. ఆమె నడక ఎలా ఉంది? ఒళ్ళు పులకరించిపోవడం లేదు? ఆమె దర్శనం కన్నా గొప్ప నిధి, సంపద మరొకటి ఉందా ?

సాంకేతిక/పారలౌకిక వర్ణన:

అమ్మవారిని ఆమె చేసిన సృష్టి ద్వారా వర్ణించడం ప్రసిద్ధి. ఈ ఆకాశం, జలాశయాలు, వాతావరణం, పర్వతాలు, మైదానాలు, డెల్టాలు, 84 లక్షల జీవరాశులు, స్వర్గలోకం, నక్షత్రాలు, తోకచుక్కలు, కృష్ణబిలాలు మొ.. ఇవన్నీ అమ్మే. ఇవి స్థిరంగా ఉండేవి కావు. నెమ్మదిగా కదులుతున్నాయి. మార్పు చెందుతున్నాయి. ఇదే 'మరాళీ మందగమన' అంటే. ఇది భౌతిక శాస్త్రంలో 'ఎంట్రోపీ' అనే ప్రక్రియకు సంబంధించినది. ఎంట్రోపీ అనేది స్థితిలోని మార్పును సూచిస్తుంది. ఈ విశ్వంయొక్క స్థితి మెల్లగా మారుతోంది. అందులో అలజడి మెల్లగా పెరుగుతోంది. అదే మరాళి మందగమనము.

మహా లావణ్య శేవధి అనే నామం ఈ ప్రకృతి మనకు అందించిన విలువైన సంపద అని మరియు దానిని రక్షించుకోవలసిన అవసరం ఉందని సూచిస్తుంది. ఈ ప్రక్రుతి ఒక చరాచర జగత్తు (డైనమిక్ ఈక్విలిబ్రియం). దానిని చాలా జాగ్రత్తగా నిర్వహించాలి. అందులోని సమతుల్యాన్ని నిలబెట్టుకోవాలి. ఇదే వైదిక సూత్రాల యొక్క ముఖ్య ప్రయోజనం. ఇది మన ఆంతరంగిక స్వభావానికి కూడా సంబంధించినది. ఈ శరీరం మరియు మనస్సు మనకు దక్కిన గొప్ప సంపద. జీవితం పిణ్డాన్ద బ్రహ్మాండాల సమతుల్యత. దీనిని జాగ్రత్తగా నిలబెట్టుకోవాలి. మనము అన్ని అంశాలలో సరైన సమతుల్యతను పాటించాలి.

ఆధ్యాత్మిక వర్ణన:

ఆత్మ సాక్షాత్కార లక్ష్యంతో కూతస్థముపై దృష్టి కేంద్రీకరించి ధ్యానం చేస్తున్న యోగికి, కుండలిని క్రమంగా మూలాధార చక్రం నుండి సహస్రార చక్రం వరకు పైకి ఎగబాకుతుంది. ఈ ప్రయాణమే మరాళి మందగమనము. ఇది చాలా శ్రద్ధతో జాగరూకతతో చేయవలసిన సాధన. అదే మహా లావణ్య శేవధి. 

శేవధి అంటే మనము కాపాడుకోవలసిన ఒక గొప్ప నిధి అని అర్ధం.